Kennis
Het ontstaan van golven
Hier leer je alles over het mechanisme waardoor golven ontstaan, hoe en waarom golven in hoogte toenemen en over het fenomeen ‘fetch’. Dit wordt uitgelegd aan de hand van de volgende drie vragen.
De theorie over de vorming van golven die door ons wordt gepresenteerd, is geïnspireerd op een beschrijving van Tony Butt in Surf Science (2014), die Owen Philips (1957) en John Miles (1957) citeert over de twee mechanismen van golfvorming. Voor een completere beschrijving van de golftheorie, verwijs ik je naar deze bronnen.
Waardoor ontstaan golven?
Golven ontstaan altijd door wind op zee. Er zijn twee fases die daar aan bijdragen:
Stel je een helemaal vlakke zee voor. Wanneer de wind over die vlakke zee begint te waaien zorgen kleine verstoringen in die wind voor een op- en neerwaartse beweging. Deze verticale beweging oefent een kracht uit op het wateroppervlak, waardoor het water wat ‘indeukt’. Dit gebeurt op vele plekken in het windveld en deze verstoringen zullen zich organiseren als mini-golven. Dit worden capillary waves genoemd.
Tussen deze golven is het zeeoppervlak lager. En er ontstaat daardoor ook een lagere druk in de trog van de golfjes, wanneer de wind er overheen waait. Dit probeert de wind op te lossen door er luchtdeeltjes naar toe te bewegen. En er gaat dan een circulaire luchtstroom lopen tussen de capillary waves.
Door die luchtstroom diepen de golven verder en verder uit en worden de golven groter en groter. Het is een positieve feedback loop, want immers: hoe groter de golven zijn, hoe groter het luchtdrukverschil, hoe krachtiger de luchtcirculatie en dus hoe verder de golven groeien. Uiteindelijk worden deze gravity waves genoemd. En dat zijn de golven die wij surfen.
Hoe groeien golven?
Door de bovengenoemde positieve feedback loop groeien de golven harder en harder vanaf het moment dat het gravity waves zijn. Dit gaat exponentieel, totdat er andere effecten gaan spelen die de groei van de golven stoppen. Dat zijn er twee: de zwaartekracht en white capping.
Zwaartekracht zorgt er voor dat grotere golven een sterkere aantrekkingskracht van de aarde voelen (ze zijn immers zwaarder), daardoor kunnen ze minder hard blijven groeien. Ook door white capping verliezen hogere golven energie. Ze worden dan zo groot dat de wind de toppen eraf blaast en er schuim ontstaat. De verloren energie zorgt ervoor dat de groei stopt.
Wat is fetch?
Golven ontstaan dus door wind op zee. Er zijn drie belangrijke factoren die bepalen hoe groot de golven uiteindelijk kunnen worden, totdat ze niet meer verder groeien door bovenstaande twee factoren.
- Hoe sterker de wind, hoe hoger de golven.
- Hoe langer de afstand waarover de wind waait, hoe hoger de golven.
- Hoe langer de tijd dat de wind over dat gebied blaast, hoe hoger de golven.
Fetch wordt gedefinieerd als het gebied op zee waar de wind over waait in eenzelfde richting. Een lange fetch met een sterke wind die lang aanhoudt, geeft de hoogste golven.
Bron: Windy.com
